T.C.
ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ
İNSANİ BİLİMLER VE EDEBİYAT FAKÜLTESİ
TARİH BÖLÜMÜ
2014 MÜFREDATI 8 YARIYILLIK DERS İÇERİKLERİ
I. Sınıf
T11-21 Osmanlıca I-II (TUK:2 0 2/AKTS: 4 ) (Zorunlu)
Tarih araştırmalarında arşiv belgelerinin önemi büyüktür. Osmanlı Tarihi çalışmalarına kaynak teşkil eden arşivler ile diğer belgelerin değerlendirilebilmesi için bunların okunup, anlaşılması gerekir. Bu da Osmanlılar döneminde kullanılan alfabe ve yazışma usullerinin bilinmesi ile mümkündür. Onun için bu derste öğrenci Osmanlıca yazılmış metinleri okuyup, anlayabilecek seviyeye getirilecektir.
T12-22 Tarih Metodolojisi I-II (TUK: 2 0 2/AKTS: 4 ) (Zorunlu)
İlmi araştırmalarda bilgilerin toplanıp muhafaza edilmesi, gerektiği zaman uygun şekilde kullanılması belirli usul ve kaidelere bağlıdır. Onun için tarih araştırmalarında uygulanan usullerin öğretilmesi, belge olarak kullanılabilecek yazı1ı, sözlü vs. bütün materyalin tespit, tasnif, tahlil ve terkibinin yapılarak gerekli bilginin elde edilmesine dair bütün usul ve kaideler bu dersin konularını oluşturacaktır.
T13-23 Eskiçağ Tarihi I-II (TUK: 2 0 2/AKTS: 4 ) (Zorunlu)
Eskiçağ Tarihinin önemi, sınırları ve genel tarih içerisindeki yeri ele alındıktan sonra eski doğu medeniyetlerinden Çin, Hindistan, Japonya, İran, Mezopotamya ve Mısır'da Prehistorik çağlardan M.Ö. 395’e kadar ortaya çıkan devletlerin tarihi gelişimi ortaya konulacaktır.
T14-24 İslamiyet Öncesi Türk Tarihi I-II (TUK: 2 0 2/AKTS: 4 ) (Zorunlu)
Türkistan'ın coğrafi yapısı, Jeopolitik durumu ile İslamiyetten Önce Türk Tarihinin kaynakları verildikten sonra, Türklerin bölgede ortaya çıkışları ve yaşadıkları kültürler tanıtılarak Hunlardan önce ve Hunlar döneminde Türkistan'ın etnik ve siyasi yapısı bu derste ele alınacak, Avrupa Hun İmparatorluğu, Akhunlar ve Tabgaçlar hakkında bilgi verilecektir.
T15-25 İslam Tarihi I-II (TUK:2 0 2/AKTS: 4 ) (Zorunlu)
İslam Tarihinin kaynakları, İslam’ın doğuşundan hemen önce Arabistan ve Arapların genel vaziyeti hakkında bilgi verildikten sonra, Hz. Muhammed ve Hulefa-i Raşidin dönemleri anlatılarak İslamiyetin İran ve Türk ülkelerine yayılışı üzerinde durulacaktır.
Emeviler, Abbasiler dönemleri üzerinde durulduktan sonra bu dönemde İran, Türkistan, Kuzey Afrika ve Endülüs'te İslamın yayılışı anlatılarak fikri cereyanlar ile onların tesirleri tahlil edilecektir. Bu arada hilafetin durumu ve Memun döneminden itibaren Türklerin hilafetle münasebetleri de işlenecektir.
T16-26 Selçuklu Tarihi I-II (TUK:2 0 2 /AKTS: 4) (Zorunlu)
Selçuklu Tarihinin kaynakları verilerek devleti kuracak olan Oğuzların, Göktürk ve Uygurlar dönemindeki durumları, X. yüzyılda Ceyhun-Seyhun havzalarına yayılışları ve İslamiyeti benimsemelerine işaret edilecektir. Selçuklu Ailesi’nin, Oğuz Yabgu Devleti, Samanoğulları, Gazneliler ve Karahanlılarla münasebetleri incelendikten sonra, Büyük Selçuklu Devleti'nin kuruluşundan yıkılışına kadar geçen suredeki siyasi, iktisadi, sosyo-kültürel hadiseler değerlendirilecektir. Büyük Selçuklu Devleti’nin yıkılışı ile Kirman, Irak, Suriye Selçukluları anlatıldıktan sonra özellikle Anadolu'nun bir Türk yurdu haline gelmesi ve Türkiye Selçukluları Devleti Tarihi ortaya konulacaktır.
T17 Temel Bilgi Teknolojileri (TUK:202/AKTS:2)(Zorunlu)
Geçmişe yönelik tarih biliminin geleceğe yönelik bilgisayarla bütünleştirilmesi, bilgisayar ve internetin tarih eğitiminde, seminer ve tez çalışmalarında nasıl kullanılabileceği bu dersin ana hedefini oluşturur. Yüzyılların getirdiği birikimlerin dünyadaki hızlı değişmelere paralel bir şekilde nesillere daha hızlı ve kolay aktarılmasının teknikleri ortaya konulacaktır.
T27Tarihi Coğrafya (TUK: 202/ AKTS:2) (Zorunlu)
Tarihi olaylara coğrafyanın etkisi, tarihin cereyan ettiği mekânları tahlil ederek eski yer ve yerleşim adlarının incelenmesi, coğrafya metodolojisine uygun olarak geçmiş bir zamanda belirli bir mekânın fiziki, beşeri, ekonomik ve bölgesel coğrafi özelliklerini ortaya çıkarmak bu dersin hedefleri içerisindedir.
TDİ 101-102 Türk Dili I-II (TUK:2 0 2/AKTS: 2 ) (Zorunlu)
Dilin anlamı, dil aileleri, dil-kültür ilişkisi, Türk dilinin tarihi yapısı ile yazma ve konuşmadaki kullanım kuralları anlatılacaktır.
YDİ 101-102 İngilizce I-II (TUK:20 2/AKTS:2 ) (Zorunlu)
Yabancı dil olarak okutulan İngilizcenin yapısı ile zaman kavramları ve cümle yapıları kavratılacaktır.
II. Sınıf
T31-41 Osmanlı Tarih Metinleri I-II (TUK: 2 0 2/AKTS: 4 ) (Zorunlu)
Osmanlı paleografisiyle ilgili gerekli bilgiler verildikten sonra bunu geliştirecek örnekler üzerinde durulacak ve arşiv belgelerinden seçilen Rika, Sülüs, Divani, Siyakat vs. gibi Osmanlı yazı çeşitleri tanıtılıp okutulacaktır.
T32-42 Eskiçağ Tarihi III- IV (TUK:2 0 2/AKTS:4 ) (Zorunlu)
Anadolu prehistoryası ortaya konulduktan sonra sırasıyla Hitit, Urartu, Lidya, Frig dönemleri ile birlikte Anadolu’nun tarihi coğrafyasına ek olarak Helen coğrafyası ve Helen dünyasındaki Girit, Miken, Dor v.s. uygarlıkları anlatılacaktır.
T33-43 İslamiyet Öncesi Türk Tarihi III- IV (TUK:2 0 2/AKTS:4 ) (Zorunlu)
Göktürk, Türgiş, Uygur ve Kırgızlar bütün yönleriyle ortaya konulacak, Karahanlı Devleti'nin kuruluşuna kadar geçen süredeki bölge tarihi anlatılacaktır.
T34-44 Türk-İslam Devletleri Tarihi I-II (TUK: 2 0 2/AKTS:4 ) (Zorunlu)
Karahanlı, Gazneli ve Harezmşahlar tarihi anlatılmakla beraber bunların ortaya çıktıkları coğrafyanın Türkler açısından önemi üzerinde durulacak, ayrıca bahsi geçen coğrafyanın Kuzey Afrika’ya kadar uzanan diğer Türk hâkimiyetleri ile bağlantısı kurulup bu arada Tulunoğulları, İhşidler ve Memluklar'ın siyasi tarihi işlenecektir.
T35-45Türk Kültür Tarihi I-II (TUK: 2 0 2/AKTS:5) (Zorunlu)
Kültür kavramının millet hayatındaki yeri, medeniyet-kültür ilişkisi ortaya konulduktan sonra Türk kültürü Türkistan kültür çevrelerinden başlamak üzere bütün yönleriyle tahlil edilecek, tarihi tekâmülü ile ilgili hususlar, bu arada Atlı-Göçebe Bozkır Kültürünün özellikleri ve diğer kültürler ile olan münasebetleri bu derste işlenecektir.
T301-401 Tarih Araştırmaları ve Bibliyografya I-II (TUK:2 0 2/AKTS: 3 ) (Seçmeli)
Tarih araştırmaları yapan kuruluşlar ve özellikle de Türk Tarihinin belli başlı kaynaklarının tasnif ve tasviri bu dersin konusunu teşkil edecektir.
T302 Tarih Araştırmalarında Bilgisayar Kullanımı (TUK: 2 2 2/AKTS:3) (Seçmeli)
Dijital ortamlara aktarılmış belgelere ve çeşitli kurumların veritabanlarına erişilmesi, bu materyallerin tarihi bilgi olarak kullanılabilirliği tenkit süzgecinden geçirilerek yazıya geçirilmesi amaçlanmaktadır.
T402 Proje Geliştirme (TUK: 2 0 2/AKTS:3) (Seçmeli)
Tarihi konularla ilgili projelerin nasıl hazırlanacağı bu dersin konusunu oluşturacaktır.
T303 Jeopolitik (TUK: 2 0 2/AKTS:3) (Seçmeli)
Siyasi coğrafyadan doğan bir bilim dalı olarak Jeopolitik, bir ülkenin coğrafi durumu ile devletin siyasi durumu arasındaki ilişkiyi inceler. Özellikle tarihi derinlik, din ve coğrafyanın devlet politikasındaki yerleri bu dersin ana konusu olacaktır.
T403 Teopolitik (TUK: 2 0 2/AKTS:3) (Seçmeli)
Tanrı ve din bilimi olan teolojinin konusu dini söylem, sembol, eylem ve yorumlarla politika üretme, geliştirme ve uygulama olarak karşımıza çıkmaktadır. Eski çağlardan günümüze uzanan süreçte tanrı kral, rahip kral, kilise devleti ve papalık, halifelik kurumu, tarikat devletleri, cemaat örgütlenmeleri, dinin siyasallaşması ve bunların dünyaya yansımaları gibi konular teopolitik dersinin konusunu teşkil edecektir.
T304-404 Selçuklu Müesseseleri ve Medeniyeti Tarihi I-II (TUK:2 0 2/ AKTS:3) (Seçmeli)
Selçuklu Devleti'nin idari-askeri teşkilatı hakkında bilgi verilerek, merkez ve taşra teşkilatı, atabeylikler, toprak sistemi, adliye vs. gibi kurumlar ayrı ayrı tahlil edilecektir.
T305-405 İslam Medeniyeti Tarihi I-II (TUK:2 0 2/AKTS: 3 ) (Seçmeli)
İslam medeniyetini meydana getiren sadece Araplar değil, Asya ve kısmen Afrika kültürlerinin Arap dili vasıtasıyla birleşmesidir. Bu medeniyetin teşekkülünde şehirler, milletler, fikir hareketleri, mimari ve sanat vb. gibi önemli rol oynayan dinamikler dersin esas konusunu oluşturur.
T306- 406 Mısır Tarihi ve Uygarlığı I- II (TUK:2 0 2/AKTS: 3 ) (Seçmeli)
Mısır coğrafyası ve prehistoryasından başlamak suretiyle, Mısır’daki Bizans döneminin sonlarına kadar devam eden kültür ve uygarlıklar incelenecektir. Mısır uygarlığının diğer coğrafyalardaki çağdaş kültürlerle karşılaştırılması yoluyla kültürel etkileşimin boyutları ele alınacaktır.
T307-407 Ortaçağ Avrupa Tarihi I-II (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Batı Roma İmparatorluğu'nun 395'de yıkılışını müteakip Avrupa'daki siyasi, iktisadi ve sosyal gelişmeler anlatılarak Rönesans-Reform hareketleri, hümanizmin başlaması ve neticede aydınlanma düşüncesinin ortaya çıkmasıyla liberalizm, kapitalizm vs. gelişmeler işlenecektir.
T308 Doğu Anadolu Türk Devletleri Tarihi (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Bu dersle Anadolu’nun Türk vatanı haline gelmesi ve Doğu Anadolu’da kurulmuş olan Saltuklulular, Mengücekliler, Sökmenler, Dilmaçoğulları, Artuklular ve Danişmendliler’in siyasi tarih ve medeniyetleri ele alınacaktır.
T408 Anadolu Beylikleri Tarihi (TUK: 2 0 2/AKTS: 3 ) (Seçmeli)
Büyük Selçuklu Devleti'nin Malazgirt Savaşı sonunda Anadolu'yu bir Türk yurdu haline getirme politikası sonucu ortaya çıkan beyliklerin yıkılışına dikkat çekilerek Türkiye Selçuklu Devleti'nin yıkılmasından sonra yaşanan tevaif-i müluk dönemi işlenecek, beyliklerin Karakoyunlu ve Akkoyunlularla olan münasebetleri de vurgulanacaktır.
T309 Uzakdoğu Tarihi I (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
İngiliz adlandırması ile Uzak Doğu diye tanımlanan Çin, Japonya, Endonezya, Filipinler, Malezya, Güney ve Kuzey Kore, Moğolistan gibi ülkelerin siyasi, sosyal, ekonomik, kültürel ve dini yapıları incelenerek bu devletler arasındaki ilişkiler ile Türk ve Uzak Doğu kültüründeki etkileşimler ortaya konulacaktır.
T409 Amerika Tarihi (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Avrupalıların Amerika’yı keşfetmesi, köleleştirmesi ve kolonizasyonu döngüsü içerisinde geçen üç yüz yıl sonunda Amerika Birleşik Devletleri’nin kuruluşu bu dersin temelini oluşturmaktadır. Amerika’nın kendi kaynakları üzerinde hızla büyüyüp uluslararası alanda önemli bir aktör olarak yerini alması ve günümüz dünyasına uzanan etkileri anlatılacaktır.
T310 Sosyolojiye Giriş (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Bu derste toplum bilimi olan sosyoloji sayesinde bireylerde sosyolojik düşünmeyi sağlamak ve sosyoloji-tarih ilişkisine dikkat çekerek tarihin oluşumunda dönemlere göre sosyolojinin yeri ve rolü anlatılacaktır.
T410 İktisata Giriş (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
İktisat bilimi hakkında bilgi verildikten sonra tarih-iktisat ilişkisine dikkat çekilerek iktisadi yapının tarihi olaylara etkileri üzerinde durulacaktır.
T311- 411 Arapça I- II (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Türk tarihi hakkında bilgi veren Arapça kaynakların kullanımını mümkün kılmak amaçlanmaktadır. Bu maksatla dersi alan öğrenciler Arapça metinleri okuyup yazabilecek düzeye getirilecektir.
T312- 412 Farsça I- II (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Türk tarihi hakkında bilgi veren Farsça kaynakların kullanımını mümkün kılmak amaçlanmaktadır. Bu maksatla dersi alan öğrenciler Farsça metinleri okuyup yazabilecek düzeye getirilecektir.
T313- 413 Rusça I- II (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Türk tarihinin kaynaklarının büyük çoğunluğu yabancı dillerde meydana getirilmiştir. Rusça da bunlardan birisidir. Dolayısıyla Türk tarihi hakkında bilgi veren Rusça kaynakların kullanımını mümkün kılmak amaçlanmaktadır. Bu maksatla dersi alan öğrenciler Rusça metinleri okuyup yazabilecek düzeye getirilecektir.
T314-T414 Mesleki İngilizce I-II (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Bu dersin amacı öğrencilerin İngilizce düzeylerini geliştirmek ve aynı zamanda tarih terminolojisini anlamalarını ve kullanmalarını sağlamaktır. Bu dersi alan öğrencilerin akademik tarih çalışmalarında temel düzeyde İngilizce kullanarak sözlü ve yazılı araştırma yapabilmeleri hedeflenmektedir.
III Sınıf
T51 Roma Tarihi (TUK:2 0 2/AKTS: 4 ) (Zorunlu)
Roma tarihinin kaynakları ve coğrafyası verildikten sonra krallık, cumhuriyet ve imparatorluk dönemleri anlatılarak, Romalıların eski doğu ve Helen medeniyetleriyle bağlantıları üzerinde durulacak ve bu devletin müesseseleri işlenecektir. Bu arada Doğu Roma'nın çöküşüne kadar geçen dönem ortaya konulacaktır.
T61 Bizans Tarihi (TUK:2 0 2/AKTS: 4 ) (Zorunlu)
Erken Bizans Devleti (324-610), Heraklios Hanedanı devrinde Bizans, Makedonya Hanedanlığı ve Iconoclasizm (711-843) hakkında bilgi verildikten sonra yönetim sistemine dikkat çekilecek, Osmanlıların Balkanları fethi sonucunda Bizans’ın zayıflamaya başlaması ve yıkılışı anlatılacaktır.
T52-62 Doğu Avrupa Türk Devletleri Tarihi I- II (TUK: 2 0 2/ AKTS:4 ) (Zorunlu)
Karadeniz'in kuzeyi ve Balkanlarda kurulan Türk Devletleri hakkında bilgi verilerek Avrupa Hunları, Avarlar, Hazarlar, Peçenekler, Uzlar, Kumanlar, Bulgarlar ile Altınordu, Kazan, Astrahan, Kırım Hanlıkları hakkında ayrıntılı bilgiler verilecektir.
T53-63 Moğol Tarihi I- II (TUK:2 0 2/ AKTS:5 ) (Zorunlu)
Moğol İmparatorluğu’nun teşekkül etmesi ve XIII. yy. Asya'nın siyasi, etnik, iktisadi ve sosyo-kültürel yapısını önemli ölçüde etkilemesi ortaya konulacak, bu arada İlhanlı ve Timurlular hakkında bilgi verilecektir.
T54- 64 Osmanlı Tarihi I- II (TUK:2 0 2/AKTS: 4 ) (Zorunlu)
Osmanlı Tarihinin kaynakları verilerek Kayıların Türk Boyları arasındaki yeri, Anadolu'ya gelişleri ve Osmanlı Devleti'nin kuruluşunu hazırlayan amiller üzerinde durulduktan sonra devletin kuruluşundan İstanbul'un fethine kadar geçen siyasi tarihi bu derste ortaya konulacaktır. İstanbul'un fethiyle başlayan yükselme devri anlatılarak bir yandan İran, diğer yandan da Avrupa ile olan münasebetler üzerinde durulacaktır. Yavuz Sultan Selim, Kanuni Sultan Süleyman ve II. Selim dönemleri bir bütün olarak ortaya konulacaktır.
T55- 65 Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi I- II (TUK:2 0 2/AKTS: 4 ) (Zorunlu)
Osmanlı Devleti’nin yıkılış süreci ile yeni Türk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunu hazırlayan faktörler ile Türk devriminin esası ve özellikleri ile Atatürkçülüğün ana ve bütünleyici ilkelerinin kavratılması ve benimsetilmesi ile milli birlik ve beraberlik ruhunun kazandırılması amacıyla okutulmaktadır.
T501- 601 Seminer I- II (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Daha önce metodoloji ve bibliyografya derslerinde verilen teorik bilgilerin pratik uygulamasına yönelik seminerler yaptırılarak, hem Bitirme Tezi'ne hazırlık hem de geçmişteki Tarih Metodolojisi araştırmaları ve bibliyografya derslerinde uygulamada ortaya çıkan eksikliklerin telafi edilmesi yönünde çalışmalar yapılacaktır.
T502 Osmanlı Diplomatikası (TUK:202/ AKTS:3) (Seçmeli)
Diplomatika-tarih ilişkisi anlatılarak belgelere yansıdığı şekliyle diplomatik münasebetlere dikkat çekilecek; belgelerde yer alan unvan ve lakaplar açıklanarak, belge türlerinin tasnifi gösterilecektir. Bununla birlikte ferman, emir, hüküm ve beratlar incelenip, örnek belge çözümleri yapılacaktır.
T602 Osmanlı Epigrafyası (TUK:202/ AKTS:3) (Seçmeli)
Epigrafyanın tarih bilimi ile ilişkisi, Selçuklu ve Osmanlı tarihinin temel kaynaklarından olan kitabeleri okuma, değerlendirme, sikke, mühür ve kitabelerde uygulanan usul ve kullanılan yazı türleri ele alınacaktır. Türk tarihinin epigrafik malzemesi içerisinde önemli bir yer tutan Osmanlı epigrafisi üzerinde durularak örneklerle bu metinleri çözme ve değerlendirme yeteneği öğrenciye kazandırılacaktır.
T503-T603 Dinler Tarihi I-II (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Dinler Tarihi, dinleri yer ve zaman göstererek inceleyen, bu incelemeleri yaparken karşılaştırmalara yer veren bir bilim dalıdır. Bu derste tarih ve filoloji metotları kullanılarak dinlerin doğuş ve gelişmesinden inanç, ibadet, ahlak vb. konularına kadar tarihi seyir içindeki süreci incelenecektir.
T504 Mukayeseli Ortaçağ Medeniyetleri Tarihi (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
İnsanlık tarihinin en önemli ve en uzun dönemini teşkil eden ortaçağda farklı medeniyetlerinin ortaya çıkış süreçleri ve ulaştıkları noktalar, insanlığa katkıları mukayeseli bir şekilde işlenecektir. Tarihi akışın yanı sıra, Hint, Çin, İslam, Afrika, Batı ve Amerika medeniyetlerinin kurucu unsurları, ayırt edici faktörleri ve karşılıklı etkileşimleri anlaşılmaya çalışılacaktır. Dersin hedefleri arasında, tarihi dönemlendirmelerin yapısı, medeniyetlerin sanat, tarih, mimari, siyaset gibi unsurlarına giriş ve medeniyetin tarihi bir birim olarak varlığının değerlendirilmesi sayılabilir.
T604 Osmanlı Devleti'nde Yenileşme Hareketleri (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Temeli askeri ve ekonomik yapıya dayanan Osmanlı Devleti’nde bu alandaki bozulmalar paralelinde yenileşme hareketleri bir zaruret halini almıştır. Bu kapsamda Osmanlı Devleti XIX. yüzyıldan itibaren yönünü ciddi manada batıya çevirmiştir. Bu dersin sınırları içerisinde batı ile etkileşim, modernleşme olgusu ve vatandaşlık düşüncesinin doğuşu, devleti ayakta tutma adına demokratikleşme ve anayasa hareketleri ile meşrutiyet dönemi uygulamaları ele alınacaktır.
T 505-T605 Horasan ve Azerbaycan Türk Devletleri Tarihi I-II (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Horasan’ın coğrafi konumu, burada varlığını sürdürmüş Türkmen aşiretleri ile onların öncülüğünde kurulan hanedan ve devletleri (Akkyonlu, Karakoyunlu, Safeviler vs.) konu edinen bu derste Azerbaycan’daki Türk hâkimiyeti çerçevesinde hüküm sürmüş hanedanlar, beylikler ve halk hareketleri anlatılacaktır.
T506-T606 Yeniçağ Avrupa Tarihi I- II (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Yeniçağ Avrupa’sında coğrafi keşifler, rönesans ve reform hareketleri, aydınlanma çağı, sanayi inkılabı ve ulus devletlerin oluşumu ile I. Dünya Savaşı’na kadar olan süreç açıklığa kavuşturulacaktır.
T507- 607 Türk Düşünce Tarihi I- II (TUK:2 0 2 / AKTS:3) (Seçmeli)
Türk kozmogonisinden başlanılarak tarih boyunca Türklerde fikir hayatı gelişimi ve dönemlere göre hareketliliği ele alınarak değerlendirilecektir.
T508- 608 Türk Kültürü Tarihi III-IV (TUK: 2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Türk milletinin idari, iktisadi, askeri ve sosyal yapısı mitolojiden başlamak üzere zaman ve mekân içerisinde meydana gelen değişmelerle birlikle bu derste ele alınacaktır.
T509 Türk Diplomasi Tarihi (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Diplomasi kavramı tanımlanarak, Çin hanedanlık belgelerinden ve eski Türk yazıtlarından itibaren Türk diplomasi geleneğinin gelişimi ve modern Türkiye’nin kuruluşu aşamasında yürütülen diplomatik faaliyetler ele alınacaktır.
T609 Türk-Ermeni İlişkileri (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Ermeni konusunun ne zaman ve nasıl bir sorun olduğu ve bu sorunun uluslararası boyutu ele alınıp, XI. yüzyıldan günümüze kadar iki toplum arasındaki siyasal, sosyal, ekonomik ve kültürel ilişkilerin incelenecek ve Avrupa Birliği’ne üyelik süreci kapsamında Ermeni Sorunu analiz edilecektir.
T510- 610 Arapça I-II (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Türk tarihi hakkında bilgi veren Arapça kaynakların kullanımını mümkün kılmak amaçlanmaktadır. Bu maksatla dersi alan öğrenciler Arapça metinleri okuyup yazabilecek düzeye getirilecektir. Bu maksatla Arapça örnek tarihi metinler çözümlenecektir.
T511- 611 Farsça I-II (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Türk tarihi hakkında bilgi veren Farsça kaynakların kullanımını mümkün kılmak amaçlanmaktadır. Bu maksatla dersi alan öğrenciler Farsça metinleri okuyup yazabilecek düzeye getirilecektir. Bu maksatla Farsça örnek tarihi metinler çözümlenecektir.
T512- 612 Rusça I-II (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Türk tarihinin kaynaklarının büyük çoğunluğu yabancı dillerde meydana getirilmiştir. Rusça da bunlardan birisidir. Dolayısıyla Türk tarihi hakkında bilgi veren Rusça kaynakların kullanımını mümkün kılmak amaçlanmaktadır. Dersi alan öğrenciler Rusça metinleri okuyup yazabilecek düzeye getirilecektir. Bu maksatla Rusça örnek tarihi metinler çözümlenecektir.
T513-T613 Mesleki İngilizce III-IV (TUK: 2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Bu ders Mesleki İngilizce I ve II dersinin devamı niteliğinde olup, öğrencilerin bir önceki derste edindikleri tarih araştırmalarında İngilizce kullanımı ile ilgili yabancı dil bilgi ve becerilerini pekiştirip geliştirmelerini sağlamak, İngilizce belge ve kaynakların okunup tahlil edilmesi ve yazılmasına imkân sağlamak hedeflenmektedir.
IV. Sınıf
T71-81 Yakınçağ Türk Devletleri Tarihi I-II (TUK:2 0 2/ AKTS:4 ) (Zorunlu)
Rusya'nın Asya'da yayılmasıyla Türkistan Hanlıklarının ortadan kaldırılışı üzerinde durulacak, Sovyetler Birliği’nin dağılışından sonra bağımsızlığını kazanan Türk Cumhuriyetleri hakkında bilgi verilecektir.
T72-82 Hindistan Türk Devletleri Tarihi I-II (TUK: 2 0 2/ AKTS:4 ) (Zorunlu)
M.Ö. I. bine dayanan Hindistan'daki Türk varlığı X. yy’dan itibaren etkili bir şekilde Türk hâkimiyetine dönüşmüş ve ortaya çıkan Dehli Türk Sultanlığı vasıtasıyla daha sonra kurulacak diğer Türk devletlerine temel teşkil etmiştir. Bunlardan Hindistan coğrafyasında XVI. yüzyılda kurulmuş olan Baburlu Devleti'nin tarihi 1857 yılına kadar ele alınıp, bu devletin Özbekler, Safeviler, Osmanlılar ve Avrupalılara olan münasebetlerinin değerlendirilmesi yapılacaktır.
T73-83 Osmanlı Tarihi III- IV (TUK:2 0 2 / AKTS:4) (Zorunlu)
Osmanlı Tarihinin 1774’ten 1923'e kadar olan devresi anlatılarak özellikle tanzimat sonrası yenileşme hareketleri vs. üzerinde durulacaktır.
T74-84 Türkiye Cumhuriyeti Tarihi I-II (TUK:2 0 2/ AKTS:4 ) (Zorunlu)
Cumhuriyetin kurulmasından sonra yapılan inkılâplar ve Atatürk ilkeleri anlatılarak bu dönemde Türkiye Cumhuriyeti'nin dış politikası üzerinde durulacak ve Atatürk sonrası dönem 1990 yılına kadar ele alınıp işlenecektir.
T75-85 Lisans Tezi I-II (TUK:2 0 2 / AKTS:5)
Öğrenciye öğretimi boyunca verilen teorik ve pratik bilgileri bir bütün halinde kullanarak Bitirme Tezi adı altında ilmi bir araştırma denemesi yaptırılacaktır.
T701-T801 Eskiçağ Anadolu Uygarlıkları I-II (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Zorunlu)
Neolitik'ten Demir Çağ'ına kadar olan dönemde Hititler, Frigler, Urartular ve diğer önemli Anadolu kültürleri ve bu kültürlerin Mezopotamya kültürleri, Balkanlar, Ege Adaları, Yunanistan, Asya ve Mısır ile olan ilişkileri, açıklığa kavuşturulup, birbirleriyle etkileşimleri irdelenecektir.
T702-802 Sömürgecilik Tarihi I-II (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Sömürge kavramından hareketle ilkçağ sömürgeciliği hakkında bilgi verildikten sonra Türk engeli olmadan doğunun zenginliklerine ulaşabilmenin yeni yollarını arayan Avrupalıların coğrafi keşifleri yapması ve bunun neticesinde keşfedilen bölgelerdeki kolonizasyonun mahiyeti anlatılacaktır.
T703-803 Siyasal Düşünceler Tarihi I-II (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
İlkçağ medeniyetlerinde siyasi düşünüş ve düşünürler, Yunan Kent Devletleri ve Roma’da siyasi düşünce, ortaçağda batı ve doğu toplumlarında toplumsal yapı ve siyasi düşünce evrimi, batıda devlet-kilise mücadelesi, yeniçağda dini reform hareketleri, mutlak monarşiler ve modern siyasi düşüncenin doğuşu, Fransız devrimi ve sonrasında siyasi düşüncenin evrimi, devrim sonrası başlıca düşünce akımları anlatılacaktır.
T704-804 Osmanlı Müesseseleri ve Medeniyeti Tarihi I-II (TUK: 2 0 2 / AKTS:3) (Seçmeli)
Osmanlı Devleti'nin merkez ve taşra teşkilatları hakkında bilgi verilerek, müesseseler bütün yönleriyle ortaya konulacaktır.
T705-805 Türk Sanat Tarihi I-II (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Sanat Tarihinin kaynakları verildikten sonra sahanın teknolojisi de dikkate alınarak İslamiyetten önce Türk Sanatı, Karahanlı, Gazneli, Timurlu, Hindistan, Selçuklu, Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti sanatı hakkında bilgi verilip, bu sahalardaki eserler tanıtılacaktır.
T706 Tarih Felsefesi (TUK:202/ AKTS:3) (Seçmeli)
Tarih felsefesi üzerine temel kuramlar hakkında bilgi verilerek Antik Çağ’dan Rönesansa kadar tarih kavram ve kuramları ele alınıp, aydınlanma döneminden itibaren filozoflar ve felsefeleri işlenecektir.
T806 Bilim Tarihi (TUK:202/ AKTS:3) (Seçmeli)
Dersin amacı, eski çağlardan günümüze kadar bilimin gelişimi hakkında genel bir bilgi kazandırmaktır. Derste Ortaçağ Avrupa’sı ve İslam Dünyasında bilim ele alınacaktır. Rönesans ve modern bilimin doğuşu hususu ele alınacak, Avrupa Reform hareketi ve sanayi inkılâbı esnasında ve sonrasında ilmi gelişmeler tarihi örnekler ışığında incelenecektir.
T707 Siyasi Tarih (TUK:202/ AKTS:3) (Seçmeli)
1789’dan II. Dünya Savaşı’na kadar Avrupa’nın siyasi tarihi anlatılarak bunun Türk devletlerine yansıması ortaya konulacaktır.
T807 Demokrasi Tarihi (TUK:202/ AKTS:3) (Seçmeli)
Ders kapsamında demokrasinin anlamı, demokrasi kavramının tarihsel kökenleri, modernleşme sürecinde Osmanlı ülkesinde batılılaşma/ modernleşme ve demokratikleşme çabaları başlıca ele alınan konulardır.
T708-808 Türk İktisat Tarihi I-II (TUK:202/ AKTS:3) (Seçmeli)
Ekonomi, iktisat tarihi, ekonomi ile maliye arasındaki farklar anlatılarak Türklerde iktisadi hayatın başlangıçtan günümüze kadar olan evreleri dönemlere göre anlatılacaktır.
T709 Türk Eğitim Tarihi (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Başlangıçtan günümüze Türklerde eğitim ve öğretim faaliyetleri anlatılarak dönemlere göre ayrıntılı tespit ve tahliller yapılacaktır.
T809 Geleneksel Türk Sporları (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Geleneksel Türk Sporları ayrı ayrı anlatılacak ve Türk eğitim sistemine katkıları üzerinde durulacaktır.
T710-T810 Kafkas Halkları Tarihi I-II (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
İskit, Massaget ve Sarmatlar’dan başlayarak Gürcüler, Abhazlar, Svanlar, Osetler, Çeçenler, İnguşlar, Lezgiler, Avarlar, Kumuklar, Nogaylar vs. hakkında bilgi verilecektir.
T711-T811 Rusya Tarihi I-II (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Rus Devleti’nin 862’de kuruluşundan, 1917’de Romanovlar Sülâlesinin sonuna kadarki dönemi ele alınarak Türk devletleri ile münasebetleri incelenecektir.
T712-T812 Dünya Tarihi I-II (XVIII-XX. yy. Asya, Amerika, Afrika) (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
XVIII. ve XX. Yüzyıllardaki Asya, Amerika ve Afrika kıtası üzerindeki emperyalist politikalar, siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel gelişmeler, göç hareketleri, kıtalararası etkileşim bu dersin esas konusunu teşkil etmektedir.
T713 Türk Dünyasının Meseleleri (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Türk dünyasının meseleleri tarihi süreç çerçevesinde ele alınıp Doğu Türkistan, Kerkük, Kırım, Kıbrıs, Batı Trakya, Balkanlar, Avrupa ve Kafkasya gibi coğrafyalarda yaşayan Türk topluluklarının sorunlarının tarihsel kökenlerine ve günümüze yansımalarına ışık tutulacaktır.
T813 Uluslararası Kuruluşlar ve Türkiye (TUK:2 0 2/ AKTS:3 ) (Seçmeli)
Dünyada etkin olan Uluslararası kuruluşlar ve ilişkileri ele alınarak bunun Türkiye’ye yansımaları incelenecektir.
NOT:
1. T55- 65 Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi I- II (TUK:2 0 2/AKTS: 4 ) dersi kapsam itibariyle bölüm programına dahil olduğundan Bölüm dersi statüsündedir. O sebeple III. Sınıfta okutulacaktır.
2. Ders kodları her yarıyıl için o yarıyıl numarası ile başlamaktadır. Zorunlu dersler
T + iki hane, seçmeli dersler ise T + üç hanelidir.
Prof. Dr. Makbule SARIKAYA
Bölüm Başkanı